«New Armenia.am»ի ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑԸ ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆԻ ՀԵՏ

Վարեց՝ ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ

«New Armenia.am»ի զրուցակիցն է Արցախի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի Արտաքին յարաբերութիւնների մշտական յանձնաժողովի նախագահ Վահրամ Բալայեանը:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Երէկ Բաքւում «Մահ հայերին», «Կա՛մ Ղարաբաղ, կա՛մ մահ», «Ղարաբաղը մերն է, մերն էլ կը լինի» կոչերով ցոյց էր ընթանում: Ինչ էք կարծում, իշխանութեան մատը խա՞ռն էր դրանում, հաշուի առնելով այն, որ Ադրբեջանում կարանտին է յայտարարուած, կարո՞ղ ենք ասել, որ ադրբեջանական իշխանութեան կազմակերպած ցոյցն էր դա:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Վերջին շրջանում Ադրբեջանի իշխանութիւնների՝ ուժի միջոցով հարցերին փորձել լուծում տալու տրամադրուածութիւնների շարունակութիւնն էր դա: Կարծում եմ, որ իշխանութիւնները փորձում են որոշակի ֆոն ստեղծել, որ ժողովուրդը, այո՛, պատերազմ է ցանկանում, ժողովուրդը ձգտում է իր հողերն ազատագրել: Այս միջոցով Ադրբեջանը, հնարաւոր պատերազմի պարագայում, միջազգային հանրութեան համապատասխան կենտրոններին փորձում է ցոյց տալ, որ դա ժողովրդի պահանջն է, որ ժողովուրդը գնաց այդ ճանապարհով: Միւս կողմից էլ, դա փորձ է ցոյց տալ թուրքական աշխարհին, որ կայ ազգային միասնականութիւն, իշխանութեան եւ ժողովրդի հետ կայ ընդհանուր մէկ ճակատ: Այս կարգի հարցերն ընդհանրացնելով՝ այո՛, կարող ենք ասել, որ ինչ որ մի տեղ դա իշխանութիւնների կազմակերպածն է: Նկատելի է նաեւ, որ ոչ միայն Բաքւում, այլ նաեւ շրջաններում է նմանատիպ բաներ տեղի ունենում. նրանց մտաւորականների, առանձին կազմակերպութիւնների դիմումներն ուղղուած իշխանութիւններին, որ իրենք պատրաստ են պատերազմել, Հայաստանին ծնկի բերել: Այս ամէնը իրար յաջորդող քայլեր են:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Հնարաւոր համարո՞ւմ էք, որ այդ ցոյցերը կը վերածուեն հակակառավարական մեծ ցոյցերի, քանի որ դրա բոլոր նախադրեալները կան, երբ հակահայ ցոյցի ժամանակ սկսեցին հնչել պաշտօնանկութիւնների պահանջներ:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Իհարկէ, Ադրբեջանի ընդդիմադիր դաշտը ունի իր խնդիրները եւ կարող է օգտուել ստեղծուած իրավիճակից, բայց, համոզուած եմ, որ Ադրբեջանում չկայ լուրջ ընդդիմութիւն, որ կարողանայ պայքարել այսօր գործող բացարձակ իշխանութեան դէմ: Այսօրուայ ադրբեջանական հանրութիւնը ղեկավարւում է ալիեւեան կլանի (գերդաստանի- Խմբ.) կողմից:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Պարոն Բալայեան, միջազգային հանրութիւնը պէ՞տք է արձագանգի այդ ցոյցերում հնչող ակնյայտ հակահայ կոչերին:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Նման արձագանգներ ընդհանրապէս կան, բայց մենք պիտի ձգտենք հայամէտ ուժերի կոնսոլիդացիայի (ամրակայման-Խմբ.), որպէսզի կարողանանք դիմակայել առաջիկայում մեզ սպասուող մարտահրաւէրներին: Սա սոսկ տարածքների հարց չէ, սա քաղաքակրթութիւնների բախում է եւ, կարծում եմ, որ համաշխարհային առաջադէմ հանրութիւնը, վերջիվերջոյ, պէտք է կանգնի մի ժողովրդի կողքին, որը մշտապէս իր ներդրումն է ունեցել համաշխարհային քաղաքակրթութեան մէջ: Սակայն, կարծում եմ, որ առաւել շատ պէտք է աշխատենք մեր ռեսուրսները մոբիլիզացնելու (միջոցները զօրշարժի ենթարկելու-Խմբ.) վրայ, որովհետեւ եղած դէպքերի վերաբերեալ ցաւակցական կամ բարի խօսքեր լսելը ոչնչով չեն օգնում: Պէտք է կարողանանք մեր խնդիրներն ինքներս լուծել:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Հայաստան-Ադրբեջան սահմանային լարուածութեան վերաբերեալ ՀԱՊԿի արձագանգն ինչպէ՞ս էք գնահատում:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- ՀԱՊԿը միատարր կառոյց չէ, այստեղ մեծ է Ադրբեջանի ազդեցութիւնը, եւ յոյսը դնել, որ ՀԱՊԿը խնդիրներ կը լուծի, ցաւօք, ես այդ կարծիքին չեմ: Մենք առաւել շատ պէտք շեշտադրում անենք հայ-ռուսական յարաբերութիւնների վրայ, այստեղ կարող ենք որոշակի յաջողութիւններ արձանագրել: Պատմական որոշակի փորձ ունենք, եւ այս տեսանկիւնից, երկու երկրների միջեւ ռազմավարական այդ դաշինքը պէտք է աւելի ամրապնդենք, աւելի գործնական դարձնենք:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Որո՞նք պէտք է լինեն մեր պետութեան քայլերը, որ միջազգային համապատասխան կառոյցները համապատասխան արձագանգեն այս կամ այն իրավիճակին, ըստ ձեզ:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Պէտք է նախաձեռնութիւնն աւելի մեծացնել, այսինքն՝ աւելի նախաձեռնող լինել, փորձել թիրախաւորել այն հատուածները, որոնք մեզ համար կարող են խնդիրներ առաջացնել: Ցաւօք սրտի, Արցախի Հանրապետութեան հնարաւորութիւններն, այդ առումով, աւելի քիչ են, մեր չճանաչուածութեան հանգամանքը մեզ թոյլ չի տալիս առաւել ակտիւ (աշխոյժ- Խմբ.) լինել, բայց հնարաւորութեան սահմաններում անում ենք ամէն բան: Այդ տեսանկիւնից, Հայաստանի Հանրապետութեան հնարաւորութիւններն առաւել մեծ են:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Ի՞նչ էք կարծում, ինչո՞ւ Ադրբեջանն այս անգամ ռազմական գործողութիւններ սանձազերծեց Հայաստան-Ադրբեջան, ոչ թէ Արցախ-Ադրբեջան սահմանին:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Վերջին շրջանում Ադրբեջանը, ռազմավարական տեսանկիւնից, փորձում է բազմավեկտոր (բազմաշառաւիղ-Խմբ.) քաղաքականութիւն վարել: Նախիջեւան-Ղրիմը ռազմականացնելու հանգամանքը՝ այստեղ բաւական մեծ խմբաւորում կուտակելը, տեխնիկական յագեցուածութիւնը, թուրքական ներկայութիւնն աւելի մեծացնելը: Այս նոյն ձեւով նաեւ Հայաստանի՝ տուեալ պարագայում Տաւուշի հատուածում ակտիւանալը: Այս ամէնը խօսում է նրա մասին, որ, Աստուած չանի, ապագայ ռազմական բախումների ժամանակ Ադրբեջանը մի քանի ճակատում կը գրոհի, այսինքն՝ ե՛ւ Արցախ, ե՛ւ Հայաստան, ցաւօք դա տեսանելի է: Այս ամէնին համարժէք գործողութիւններ մենք պէտք է կատարենք, ինչու չէ՝ նախայարձակ գործողութիւններով պէտք է սաստենք այդ ամէնը:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Պարոն Բալայեան, կարծում էք պէ՞տք է համեմատել 2016 թուականի Ապրիլեան պատերազմը եւ Տաւուշի դէպքերը, քանի որ նման համեմատականներ արդէն շրջանառւում են:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Թէ՛ ռազմի, թէ՛ տեղեկատուական դաշտում պատերազմն աւարտուած չէ, մենք անընդհատ պատերազմի մէջ ենք, եւ այս տեսանկիւնից, ի հարկէ մեզ համար սա նորութիւն չէ, պարզապէս թշնամին փորձում է շօշափել մեր կարողութիւնները՝ փորձելով գտնել մեր թոյլ կողմերը եւ հարուածը նպատակաուղղել դրան: Եւ, այո՛, ինձ համար դա Ապրիլեան պատերազմի նման ինչ որ մի բան է, այսինքն՝ հրդեհ է, որ բռնկւում է այս կամ այն հատուածում: Սա մեզ համար պէտք է զգօնութեան դաս լինի:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Ինչպէ՞ս էք գնահատում մեր զինուած ուժերի կատարած աշխատանքը՝ տաւուշեան գործողութիւնների համատեքստում:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ապրիլեան պատերազմից յետոյ բանակի վերափոխման գործընթացը, բնականաբար, իր դրական արդիւնքը տուել է, այսինքն՝ նորագոյն սպառազինութեամբ բանակը համալրելը շատ ճիշդ մօտեցում է:

ՔՐԻՍՏԻՆԷ ԱՂԱԲԵԿԵԱՆ.- Հայ-ադրբեջանական սահմանին համեմատական անդորր է: Ինչ էք կարծում, Ադրբեջանը համապատասխան հակահարուած ստանալուց յետոյ որոշեց դադարեցնե՞լ իր կողմից սանձազերծուած ռազմական գործողութիւնը, թէ կը շարունակի սահմանային լարուածութիւնը:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Պատերազմը աւարտուած չէ, այն շարունակւում է, հարցին այս տեսանկիւնից պէտք է նայել: Թշնամին խորամանկ է, ամէն րոպէ մենք ինչ որ բանի պէտք է սպասենք, մենք չպէտք է յոգնենք, այդ պարագայում տանուլ կը տանք, իսկ մշտապէս զգաստ, արթուն մնալու պարագայում մենք կը յաղթենք:

0716Vahram