ԳԷՈՐԳ ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ

Երկու շաբաթ տեւած նստացոյցերից յետոյ այսօր ոստիկանութիւնն, ի վերջոյ, ազատեց Բաղրամեան պողոտան՝ նախ հանելով բարիկադի դեր կատարող աղբամանները, ապա բերման ենթարկելով պողոտայում, ի նշան ոստիկանութեան գործողութիւնների դէմ բողոքի, նստացոյց սկսած երիտասարդներին:

Երեւանի փոխոստիկանապետ Վալերի Օսիպեանը յայտարարեց, որ բերման ենթարկուած ակտիւիստները որեւէ վարչական կամ քրէական հետապնդման չեն ենթարկուի: Օպերացիան, թէ՛ կազմակերպչական եւ թէ տակտիկական առումով, իրականացուեց աննախադէպ մակարդակով: Ակտիւիստների նկատմամբ որեւէ բռնութիւն չգործադրուեց, ոստիկանները նոյնիսկ մահակներ չէին կրում:

Գործողութիւններն սկսուեցին առաւօտեան ոստիկանութեան կողմից համապատասխան նախազգուշացնող յայտարարութեան հրապարակմամբ, որը պողոտան ազատելուց մօտ 30 րոպէ առաջ վերընթերցեց նաեւ Օսիպեանը: Դրանով կատարուեց հաւաքի տարածքը ինքնակամ լքելու համար ողջախոհ ժամանակ տրամադրելու՝ օրէնքի պահանջը: Ինքնին յայտարարութիւնը կազմուած էր նրբանկատօրէն: Թէեւ հաւաքն ընդհանուր առմամբ անօրինական էր, սակայն շեշտադրումն արւում էր ոչ թէ այն արգելելու, այլ ընդամէնը Բաղրամեան փողոցի բանուկ հատուածը երթեւեկի համար վերականգնելու վրայ: Միայն այն բանից յետոյ, երբ փողոցն ինքնակամ լքելու կոչը որեւէ ազդեցութիւն չունեցաւ, ոստիկաններն անցան նստացոյցի մասնակիցներին բերման ենթարկելուն՝ առանց քաշքշելու, տապալելու, ծեծելու:

Ակնյայտ էր, որ ոստիկանութիւնն ամէն ինչ անում էր՝ Յունիսի 23ին թոյլ տուած կոպիտ սխալները չկրկնելու համար: Նախ՝ որեւէ լրագրող եւ լրագրողական տեխնիկա այս գործողութիւնների արդիւնքում չտուժեցին: Երկրորդ՝ ո՛չ ջրցան մեքենաները, ո՛չ որեւէ յատուկ միջոց ոստիկանութիւնը չօգտագործեց, երրորդ՝ քաղաքացիական հագուստով որեւէ ոստիկան, որքան կարելի էր նկատել, այդ գործողութիւններում չներգրաւուեց: Յիշեցնենք, որ Յունիսի 23ի դէպքերի ժամանակ առանձնակի դաժանութիւն դրսեւորւում էր հէնց քաղաքացիական հագուստով այդ անձանց կողմից՝ յարուցելով ողջ հասարակութեան ցասումը:

Կարելի է ասել՝ Բաղրամեան փողոցում այսօր իր արդիւնքը տուեց առաջին հերթին քաղաքացիական տարբեր շարժումների եւ յատկապէս՝ էլեկտրաէներգիայի թանկացման դէմ վերջին՝ յիրաւի համաժողովրդական պայքարի ընթացքում ոստիկանութեան ձեռք բերած փորձառութիւնը: Սակայն դա կարող էր նաեւ որեւէ դեր չկատարել, եթէ Բաղրամեան պողոտայում մնացած մի քանի տասնեակ երիտասարդները եւս չցուցաբերէին ոստիկանների հետ բախման չգնալու եւ զսպուածութեան բաւարար խոհեմութիւն: Դեռ շաբաթ օրը նստացոյցի նախաձեռնող խումբը յայտարարել էր, որ մինչեւ Երկուշաբթի երեկոյեան ժամը 9ը, ժամանակ է տալիս իշխանութիւններին՝ կատարելու շարժման առաջադրած երեք հիմնական պահանջները՝ նախազգուշացնելով, որ հակառակ դէպքում բարիկադները մէկ քայլ առաջ կը տանեն: Սա, ըստ էութեան, ոչ միայն ուլտիմատում էր իշխանութիւններին, այլեւ իւրօրինակ սադրանք ոստիկանութեանը՝ կա՛մ համակերպուել այս ճանապարհով քայլ առ քայլ առաջ շարժուելու՝ իրենց նոր նախաձեռնութեան հետ, կա՛մ դրան խոչընդոտելու քայլեր ձեռնարկել: Հաշուարկը, թերեւս, այն էր, որ ոստիկանութիւնը ստիպուած կը լինի երեկոյեան դիմել արգելող միջոցառումների, ինչն ինքնին կը դառնայ շարժմանը երկրորդ շունչ հաղորդելու, վերակենդանացնելու, գուցէ նաեւ քաղաքական պահանջների հիման վրայ մի բոլորովին նոր շարժում սկսելու պատճառ:

Ոստիկանութիւնը, սակայն, որոշեց առաջ ընկնել այդ իրադարձութիւններից՝ շատ լաւ հասկանալով, որ երեկոյեան այդ ժամին, երբ սովորականից աւելի շատ մարդ հաւաքուած կը լինի Բաղրամեան փողոցում, <<Մէկ քայլ առաջ>> ակցիայի իրականացմանը խոչընդոտելը կարող է յանգեցնել բախումների: Ահա դա էր հիմնական պատճառը, որ օրեր շարունակ անօրինական նստացոյցի նկատմամբ հանդուրժողականութիւն ցուցաբերող ոստիկանութիւնը որոշեց Բաղրամեան փողոցն ազատելու գործողութիւններին դիմել նոյն օրն առաւօտեան, երբ այնտեղ ամենաքիչ թուով մարդ էր հաւաքուած լինելու, եւ օպերացիայի յաջող իրականացման համար լուրջ խոչընդոտ չպէտք է որ լինէր: Առաւել եւս, որ դրա իրականացման պատասխանատուութիւնը դրուել էր հանրային շրջանակների հետ քաղաքակիրթ հաղորդակցման վարպետներ դարձած՝ Երեւանի փոխոստիկանապետ Վալերի Օսիպեանի եւ ՀՀ փոխոստիկանապետ Յունան Պօղոսեանի վրայ:

Բաղրամեան փողոցն ազատելը չի նշանակում, թէ շարժումը վերջնականապէս դադարեց:
Ակտիւիստները կը գնան նոր գործողութիւնների, մանաւանդ, որ միջոցառումը Բաղրամեան փողոցը փակած շրջանակներին փակուղային վիճակից դուրս գալու ելք է տալիս: Փաստացի ստացւում է, որ, չնայած դիրքային կորուստներին, ակտիւիստների՝ Բաղրամեանը չլքող հատուածն այնտեղից դուրս եկաւ, յամենայն դէպս, բարոյական առումով չպարտուած, ինչն Ազատութեան հապարակում նոր մոբիլիզացիոն (զօրաշարժի-Խմբ.) գործընթաց ստեղծելու եւ դէպի Բաղրամեան նոր <<գրոհ>> ձեռնարկելու նախադրեալ է ստեղծում: Թէեւ դժուար է հաւատալ, որ այս անգամ ոստիկանութիւնը կը թողնի նրանց դուրս գալ Ազատութեան հրապարակից: Սա նոր գործընթացի սկիզբ է խոստանում: Այլ հարց է՝ որքանո՞վ այդ նոր սկիզբը կ՛ունենայ նախկինի էներգետիկան, ուժը, էնտուզիազմը (խանդավառութիւնը-Խմբ.):

Մի բան յստակ է՝ էլեկտրաէներգիայի թանկացման թեման, որպէս շարժման <<գեներատոր>>, դադարում է առաջնային լինել: Իսկ թէ նոր օրակարգը որքանո՞վ մարդկանց զանգուածներ կը բերի Ազատութեան հրապարակ կամ Բաղրամեան փողոց, ցոյց կը տայ ժամանակը: Այն, որ Բաղրամեանը փակ պահողները, մաշելով շարժումը, լեգիտիմացրին (օրինականացուցին-Խմբ.) ոստիկանութեան՝ առանց այն էլ սպասելի գործողութիւնները, առանձնապէս մեծ ոգեւորութեան տեղ չի թողնում: