Արտայայտուելով Արցախի տագնապին մասին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբակի ամերիկացի համանախագահ Ճէյմզ Ուորլիքի կողմէ Չորեքշաբթի, Մայիս 7ին կատարուած յայտարարութեան՝ Ամերիկայի Հայ Դատի յանձնախումբի գործադիր վարիչ Արամ Համբարեան ըսած է.

Ուորլիքի ծրագիրը յատկանշական նորութիւններ չունի: Հոն ներկայացուածը բարոյապէս ընդունելի չէ եւ ոչ ալ գործնականապէս իրականանալի: Մինչ կ՛ողջունենք Արցախի հարցը իբրեւ հիմնական հարց լուսարձակի տակ առնելու ջանքը՝ ծրագիրը էականօրէն հեռու կը մնայ ժողովրդավարական ինքնորոշման նեցուկ կանգնելու ամերիկեան սկզբունքէն: Նաեւ, հրահրիչ ու ոչ ճշգրիտ «բռնագրաւում» բառի օգտագործումով, առաջարկութիւնը ձեւով մը կոչ կ՛ընէ Պաքուի յարձակողապաշտ քաղաքականութեան զոհերուն՝ Լեռնային Ղարաբաղին եւ Հայաստանին, որ ռազմավարական զիջումներ կատարեն ցարդ անյստակ ու դիւրութեամբ վերատեսութեան ենթարկուելու վտանգ դիմագրաւող խոստումներուն դիմաց, որոնք պիտի կատարուին հետզհետէ աւելի յարձակողապաշտ դարձող Ատրպէյճանի կառավարութեան կողմէ: Տակաւին կը յուսանք, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբակը կարենայ խաղաղութեան համաձայնութիւն մը գոյացնել, սակայն յուսախաբ ենք այս ոչ հաւասարակշիռ առաջադրութեամբ: Բանակցութիւնները պէտք է շարունակուին՝ աւելի հաւասարակշռուած, ժողովրդավարական սկզբունքները յարգող եւ բոլոր կողմերուն շահերը նկատի առնող համաձայնութեան մը յանգելու համար, ինչ որ նպաստաւոր պիտի ըլլայ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութեան անկախութեան: ԵԱՀԿի օրակարգի առաջին նիւթը պէտք է ըլլայ՝ ապահովել բանակցութեանց մէջ Լեռնային Ղարաբաղի ամբողջական մասնակցութիւնը՝ հակառակ Ատրպէյճանի ընդդիմութեան:

 

ՀՅԴ Բիւրոյի Հայ Դատի եւ քաղաքական հարցերու գրասենեակի պատասխանատու Կիրօ Մանոյեանի արձագանգը.

Ուորլիքի ասածների մէջ յատուկ նորութիւն չկայ, որովհետեւ 2009ի Յուլիսէն ի վեր, համանախագահող երկրների նախագահները ամէն տարի հրապարակած են սոյն երեք սկզբունքները՝ խաղաղ կարգաւորում, տարածքային ամբողջականութիւն եւ ինքնորոշման իրաւունք:
Նորութիւնը այն շեշտադրումն է, որ տալիս է ամերիկացի համանախագահողը՝ Արցախի կարգավիճակի հարցին, որպէս՝ հիմնական խնդիր: Դրական բան չկայ այդ յայտարարութեան մէջ, որովհետեւ Դաշնակցութիւնը բազմիցս ասել է, որ հիմնական սկզբունքների հետ հարցեր չունի, սակայն հարցը սկզբունքների հիման վրայ առաջարկուող տարրերն են, երբ անտեսւում է այն հանգամանքը, որ 1988ից յետոյ, Ատրպէյճանը պատերազմ է սանձազերծել, տանուլ է տուել, եւ իրավիճակը հիմնովին փոխուել է: Եթէ 1988ին առաջարկուէր նման լուծում, ապա կարծում եմ, որ հայկական կողմը կը համաձայնուէր, բայց հիմա նման լուծում անընդունելի է, որովհետեւ կարծես նպատակ է հետապնդում պատերազմ սանձազերծած եւ տանուլ տուած Ատրպէյճանին հատուցել:

Ուորլիքի յայտարարութիւնը կարծես Ատրպէյճանի պատասխանն է, որովհետեւ Ատրպէյճանն է, որ իր յայտարարութիւններում անտեսում է Արցախի կարգավիճակի հարցի էական ըլլալու հանգամանքը: Յայտարարութեան մէջ նաեւ Արցախը ամբողջութեամբ անտեսուել է, որովհետեւ մինչ զինադադարը ստորագրուել էր Արցախի ներկայացուցչին կողմէ, այսօր նա դուրս է մնացել բանակցութիւններից: Ուորլիք Անտեսում է նոյնիսկ Ղարաբաղի ժողովրդին, որովհետեւ խօսքը գնում է Ատրպէյճանի ու Հայաստանի ժողովրդների մասին եւ ոչ թէ Ղարաբաղի ազգաբնակչութեան մասին: Պէտք է ասել, որ պարտադիր չի, որ Ատրպէյճանը համաձայնուի, որպէսզի հարցը կարգաւորուի. միջազգային փորձը ցոյց է տուել, որ նաեւ կարելի է գնալ այլ ճանապարհով, այս դէպքում՝ ԼՂՀի անկախութեան ճանաչման ճանապարհով, եւ այդ ուղղութեամբ էլ շարունակելու ենք աշխատել: