ՄՈՆԹԵՎԻՏԻՕ, «ՀՅԴ Մամլոյ Դիւան».-  Ուրբաթ, 9 Սեպտեմբերին, Ուրուկուէյի արտաքին գործոց նախարար Լուիս Ալմակրոն Հարաւային Ամերիկայի Հայ Դատի յանձնախումբի եւ Ուրուկուէյ-Հայաստան խորհրդարանական խումբի կողմէ նախաձեռնուած՝ Հայաստան-Ուրուկուէյ յարաբերութիւններուն նուիրուած համաժողովի ընթացքին, խօսելով Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցի մասին, աննախադէպ յայտարարութիւն մը կատարած է:

ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ Մարիօ Նալբանդեան Մոնթեվիտիոյէն հաղորդած է, որ նախարար Ալմակրոն ըսած է, թէ Լեռնային Ղարաբաղը պատմականօրէն Հայաստանի մասն է, եւ իրենք այսօր կ՛ուսումնասիրեն պետական որոշումով համաձայնութիւն կայացնելու եւ ճանչնալու հարցը:

«Այսօր մենք կ՛ուսումնասիրենք հարցը՝ պետականօրէն տեսակէտ յայտնելու համար, սակայն ես անձամբ համոզուած եմ, որ Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի պատմականօրէն մաս կը կազմէ եւ պէտք է ըլլայ անկախ կամ կարճ ժամանակամիջոցին կցուի Հայաստանին: Այս է Արցախեան խնդրի միակ լուծումը», ըսած է Ուրուկուէյի արտաքին գործոց նախարարը:

ԱԺ ՀՅԴ խմբակցութեան ղեկավար Վահան Յովհաննիսեան, որ համաժողովի ընթացքին կը ներկայացնէր Հայաստանի խորհրդարանը, այս յայտարարութիւնը աննախադէպ որակած է:  «Առաջին անգամ առաջադէմ ու ժողովրդավար երկիր, ինչպիսին Ուրուգուէյն է, պաշտօնապէս յայտնում է մի տեսակէտ, որը վկայում է իշխող քաղաքական ուժերի դիրքորոշման մասին: Սակայն Ուրուգուէյը ժողովրդավար երկիր է, եւ այս յայտարարութիւնը դեռեւս պէտք է քննարկուի, իսկ դա որոշ ժամանակ ու աշխատանք կը պահանջի», յայտնած է Վահան Յովհաննիսեան:

Համաժողովը կազմակերպուած է միասնաբար Ուրուկուէյի Հայ Դատի յանձնախումբի եւ Հայաստան-Ուրուկուէյ խորհրդարանական-բարեկամական խումբին կողմէ: Բացումը կատարուած է պետական ամէնէն բարձր մակարդակով: Առաջին խօսքը տրուած է երկրի փոխնախագահ Տանիրօ Ասորիին, ապա խօսած է նաեւ պատգամաւորական ժողովի նախագահ Ալպերթօ Օլակարժետոն, եւ վերջապէս խօսքը տրուած է Ուրուկուէյի արտաքին գործոց նախարար, դեսպան, դոկտոր Լուիս Ալմակրոյին: Ան շնորհաւորած է համաժողովի կազմակերպումը՝ որպէս Հայաստան-Ուրուկուէյ յարաբերութիւններու սերտացման եւ խորացման նպաստող քայլ»:

Վահան Յովհաննիսեան այս առթիւ հետեւեալ մեկնաբանութիւնը կատարած է. «Անակնկալ կարելի է համարել (Արցախի մասին) այս յայտարարութիւնը միայն ադրբեջանցիների համար: Թէ՛ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւնը, եւ թէ՛ Հարաւային Ամերիկայի, յատկապէս Ուրուկուէյի Հայ Դատի յանձնախումբը պատրաստ էին այս յայտարարութեանը: Բանն այն է, որ մենք վաղուց հետապնդում ենք այդ քաղաքականութիւնը, որ Լեռնային Ղարաբաղի հարցի հանգուցալուծման մէջ միջազգային ճանաչումը կարեւորագոյն դեր է խաղում եւ սա երկար աշխատանքի արդիւնք է: Մեզ համար անակնկալ չէ, բայց բացառիկ է այդ յայտարարութիւնը, որովհետեւ առաջին անգամ արտայայտուեց այնպիսի առաջադէմ ժողովրդավարական երկրի կողմից, ինչպիսին Ուրուկուէյն է: Պաշտօնապէս յայտարարւում է մի տեսակէտ, որը վկայում է իշխող քաղաքական ուժերի դիրքորոշումը: Ղարաբաղեան կոնֆլիկտի լուծումը Ղարաբաղի անկախացման մէջ է կամ՝ Հայաստանին միաւորուելու, եւ դա դիտւում է որպէս միասնութիւն: Ի հարկէ Ուրուկուէյը ժողովրդավարական երկիր է եւ արտգործնախարարի յայտարարութիւնը դեռեւս պէտք է քննարկուի եւ վերջնական պետութեան դիրքորոշման տեսք ստանայ, սա անշուշտ որոշ ժամանակ եւ աշխատանք կը պահանջի, բայց մենք այս աշխատանքը խրախուսելու պատրաստ ենք: Սա ի հարկէ կրկնում եմ բացառիկ յայտարարութիւն էր թէ՛ իր նշանակութեամբ, թէ՛ բովանդակութեամբ եւ այս սեմինարն էլ բացառիկ է: Հայաստանի անկախութեան քսանամեակին նուիրուած սենատի շէնքում տեղի է ունենում հանդիսաւոր նիստ, որի բացումը կատարում էն սենատի նախագահը: Բացման խօսք է ասում պառլամենտի նախագահը, բարեկամութեան խմբի ղեկավարը, ներկայ են բազմաթիւ պատգամաւորներ եւ սենատորներ: Անշուշտ այստեղ էն նաեւ հայկական Սփիւռքի յայտնի ներկայացուցիչները, եւ կարծում եմ, որ սա մեր ջանքերի բաւական արդիւնաւէտ դրսեւորումն է»: